Yüksek performanslı ekipler şansa değil, iyi tasarlanmış ritüellere ve net anlaşmalara dayanır. Ekip koçluğu, bireysel koçluğun ilkelerini takım düzeyine taşıyarak ortak hedef, güven ve hesap verebilirliği sistematik hale getirir. Bu yazıda ekip sözleşmesinden toplantı hijyenine, çatışma çözümünden ölçümlemeye kadar pratik bir yol haritası bulacaksınız.
Ekip sözleşmesi: Netlik güven üretir
İlk adım, birlikte çalışmanın kurallarını yazılı hale getirmektir. Ekip sözleşmesi şu başlıkları içerir:
- Amaç ve başarı tanımı: Bu ekip neden var; başarıyı nasıl anlarız?
- Rol ve sorumluluklar: RACI tablosu (Responsible, Accountable, Consulted, Informed).
- İletişim normları: Hangi kanalda ne konuşulur; yanıt süreleri nedir?
- Toplantı normları: Ajanda, zaman sınırlaması, karar formatı.
- Geri bildirim kuralları: SBI ve sıklık.
Ekip koçluğu oturumunda sözleşmeyi birlikte yazarak sahiplenmeyi artırın. 6–8 haftada bir gözden geçirin.
Ritim: Haftanın ve sprintin omurgası
Kaliteli ritüeller, tahmin edilebilirlik ve verim getirir:
- Haftalık planlama (30 dk): Hedefler, riskler, bağımlılıklar.
- Günlük ayaküstü (10–15 dk): Engelleri görünür kılmak; suçsuz problem çözümü.
- Retrospektif (45–60 dk): Neyi durdur–başlat–sürdür?
- Demo/gösterim (30 dk): Çalışan işin kanıtı ve geri bildirim toplama.
İpucu: Ritüellerin amacı “toplanmak” değil, “değer üretmek”tir. Gerekmeyen toplantıyı kaldırın; gerekeni kısaltın.
Toplantı hijyeni: Zaman en kıymetli kaynak
- Ajandasız toplantı yok: Madde başlıkları ve beklenen karar türü (bilgi, tartışma, karar).
- 50 dakikalık bloklar: 10 dakika nefes payı.
- Fasilitatör ve zaman bekçisi: Sorumluluklar baştan netleşsin.
- Asenkron kültür: Yazılı güncellemeler; toplantı sadece tartışma ve karar için.
Akış yönetimi: WIP limitleri ve görselleştirme
Çok iş aynı anda = yavaş ilerleme. Kanban panosu ve WIP (Work In Progress) limitleriyle işleri görünür kılın. Her kolon için limit belirleyin; limit dolduysa yeni iş alınmaz, engel çözülür. Bu basit ilke çeviklik ve odak getirir.
Çatışma: Yapıcı farklılıklar
Çatışma kaçınılmazdır; amaç onu yapıcı kılmaktır. Ekip koçluğu şu araçları kullanır:
- Çatışma sözleşmesi: Tartışma kuralları (kişiye değil fikre, kanıta dayalı konuşma).
- Rol netleştirme: RACI ile gri alanları kapatmak.
- Arabuluculuk soruları: “Burada ortak hedefimiz ne?”, “İki öneriyi birleştirmenin yolu nedir?”
Geri bildirim ve öğrenme
Takımlarda öğrenme hızı rekabet avantajıdır. Sürekli geri bildirim döngüleri kurun:
- Demo sonrası 3–2–1: 3 iyi, 2 öneri, 1 deney fikri.
- Retrolarda veri: Duygu kartları + metrikler (lead time, hata oranı).
- Paylaşım saati: Haftada 15 dakika “öğrendiklerimiz”.
Ölçüm: Sağlık ve performans göstergeleri
Metrikler karar kalitesini artırır:
- Akış: Lead time, cycle time, WIP.
- Kalite: Kaçak hata, yeniden iş oranı.
- Değer: OKR ilerlemesi, müşteri NPS/CSAT.
- Sağlık: Ekip nabız skoru, tükenmişlik riski (öz-değerlendirme).
Pano oluşturun; haftalık 10 dakikada gözden geçirin. Kırmızı alan varsa nedeni konuşun, küçük deney planlayın.
Vaka: Görünmez engelleri görünür kılmak
Bir BT operasyon ekibi sürekli “acil” taleplerle dolup taşıyordu. Koçlukla üç değişiklik yapıldı: 1) Kanban ve WIP limitleri; 2) Asenkron bültenle bilgi akışı; 3) Retrolarda “kök neden” analizi. 8 haftada lead time %27 iyileşti, acil talepler %34 azaldı.
Ekip koçunun rolü
Ekip koçu, kolaylaştırıcı ve ayna gibidir. Gündemi netleştirir, güç dinamiklerini dengeler, davranışları görünür kılar. Tavsiye vermek yerine deney tasarlar; ölçümle öğrenmeyi mümkün kılar.
Son söz
Ekip performansı, net sözleşmeler, kaliteli ritüeller ve veriye dayalı kararların bileşik etkisidir. İş koçluğu, bu unsurları sistematik bir çerçeveye yerleştirir. Bu hafta başlayın: Ekip sözleşmesi taslağını açın, tek bir ritüeli iyileştirin ve bir metrik seçip düzenli takip edin.